Categoría: Pezas do Museo

Información sacada da ficha do inventario do Museo Arqueolóxico.
Atópase esta cista reconstruida no patio alto do Castelo de San Antón.
Procedencia: Circundo do Castro, Chousa da Casa Vella, no lugar de Taraio, parroquia de Cerqueda, no concello de Malpica de Bergantiños (A Coruña). Localizada casualmente ó arar unha finca no lugar de Chousa da Casa Vella, nunha zona relativamente chá. Apartada a lousa de peche (70 x 70 cm), atopouse no seu interior, un puñal xunto cun vaso cerámico, un obxecto lítico e tres supostas esquirlas de oso. O achado foi comunicado a Cándido Rodríguez (sacerdote e arqueólogo), quen pasou aviso o M.A.C.

Material: Xisto.
Cronoloxía: Circa 2000 a.C.
Descripción: Cista constituida por varias laxes dunha pedra tipo xistosa que formarían un paralepípedo, con cuberta e piso. Ainda que na notícia do achado informa de que tiña dúas laxes de cubrición de 70 x 70 cm, actualmente, na reconstrucción, ten unha sóla laxe de 177 x 112 x 33 cm.
Bibliografía: RODRÍGUEZ GRAS, J.M. 1974, El Ideal Gallego, 9-VI-1974.
RAMIL e VÁZQUEZ, 1979: “Enterramiento en cista de la Edad del Bronce en O Cubillón (Xermade, Lugo). El Museo de Pontevedra, XXIII: 61-68.
COMENDADOR, B. 1998: “Los Inicios de la Metalurgia en el Noroeste de la Península Ibérica”. CD-ROM. Universidad. Santiago de Compostela.
VÁZQUEZ, J.M. 1979: “Enterramientos en cista de la Edad del Bronce”, Pontevedra, 0.
RUIZ-GÁLVEZ, M. 1979: “El Bronce Antiguo en la fachada atlántica peninsular: un ensayo de periodización”, Trabajos de Prehistoria, 36: 152.

Información sacada da ficha do inventario do Museo Arqueolóxico.
Atópase esta lauda nas casamatas do patio baixo do Castelo de San Antón.
Procedencia: Convento de Santo Domingo (A Coruña).
Dimensións: 127 cm alto, 95 de longo e 17 cm de ancho.
Material: Pedra de gra.
Cronoloxía: Entre 1400 e 1450.

Descripción: Tres fragmentos de tapa de sartego, da que se conserva algo máis da metade inferior. Represéntase dúas figuras repousando enriba de almofadas en actitude orante. Visten túnicas lisas, cinguidas ó talle, e zapatos puntiagudos. Levan colares de doas axustados ó pescozo e cobren o cabelo cun tocado a modo de diadema. Sobre estas dúas figuras distínguense o remate de dúas túnicas e calzado apuntado do que serían outros dous personaxes, quizais na mesma posición dos descritos. Un filete con inscripciónen caracteres monacais encadra as figuras. Segundo Chamoso Lamas a lauda pertencería ó matrimonio Gómez Patiño e María de Galo, representados na parte superior, e as dúas fillas, ó parecer xemelgas, na parte inferior.
Pódese ler unha inscripción: «[—– / —] BACHILLER: GOMES: PAT[IN]O: E(t) / DE [:—:] MARIA: DE G- / ALO: SUA: MOLLER: [—]»
Hai unha nota na ficha que dí: Quizais teña algo que ver este Patiño bacharel co que foi deputado da Santa Irmandade Xeral na Coruña (cf. Anselmo López Carreira: A Revolución Irmandiña. Ourense; Galiza Editora, 1987, p.141 e 147)
Bibliografía: CHAMOSO LAMAS, Manuel, 1979: Escultura funeraria en Galicia, Instituto de estudios Orensanos «Padre Feijoo» de la Diputación Provincial, p.362-363. MANSO PORTO, C., 1990: «El Convento de Santo Domingo de La Coruña», Anuario Brigantino 13, p.234 e fig.28. GOMEZ AMIGO, B. (tesiña inédita): La escultura Bajo-Medieval en los museos Provinciales de Bellas Artes y Arqueológico de La Coruña: Ensayo de catalogación; p.77-79.

Información sacada da ficha do inventario do Museo Arqueolóxico.

Atópase esta acrótera nas casamatas do patio baixo do Castelo de San Antón.
Procedencia: Convento de Santa Catarina de Montefaro (Mugardos – A Coruña). Mosteiro fundado por Pedro de Osorio da Casa dos Traba en 1145 e que logo pasa a influencia dos Andrade.
Dimensións: 90 cm alto, 80 de longo e 80 cm de ancho.
Material: Pedra de gra.
Cronoloxía: 1380.
Descripción: Acrotera con cruz florenzada sobre o xabarín dos Andrade. O xabarín ten a boca aberta en actitude agresiva, espiñazo e corpo ben marcado, de aspecto tosco e voluminoso, coa cabeza desproporcionada e ausencia de detalles anatómicos. A cruz, florenzada, é esbelta, presentando un atrevido movemento floreante nos extremos, e un borde de clariecud subliñado pola acanaladura.
Bibliografía: LOPEZ PICHEL, Mercedes: Notas para el estudio de la desamortización del patrimonio cultural de la iglesia en la provincia de La Coruña. El Convento de Franciscanos Terceros de Santa Catalina de Montefaro.

«Información tomada da ficha do Museo Arqueolóxico»
Procedencia: A única referencia precisa ás circunstancias do seu achado é “entre unhas pedras”, o día 14/07/1961, na praia de Basteira, Cariño, A Coruña.
Material: Bronce.
Cronoloxía/época: castrexo?.
Dimensións: 6,5 cms de ancho e 16,8 de longo. Peso: 173 gramos
O machado presenta dous aneis, posiblemente de suspensión, na parte traseira do fío, e outros dous de menor tamaño preto do extremo proximal. O mango, de sección romboidal con esquinas arredondadas, remata polo extremo da folla nunha forma esférica e no cabo contrario nun prótomo de touro. Entre os dous aneis menores, na parte superior da folla do machado, represéntanse un torques dun lado e, do outro, un disco con mamilo no medio, detalle que lembra as rodelas incrustadas nos torques de tipo “ártabro” da ourivería castrexa.
Notas:
Esta peza estivo na exposición: “Galicia Terra Única” (Lugo, 17/06- 17/10/1997).
Bibliografía:
La Voz de Galicia, 30/06/1963; Luengo, J.Mª: “Machadinha votiva de Cariño (La Coruña)”. Revista de Guimarâes, LXXIV, nº1-2, 1964, pp. 149-157); “Machadiño votivo de Cariño”, Diapositiva, Postales Fama, nº 7, Vigo; Guía General del Museo Arqueológico e Histórico “Castelo de San Antón”, A Coruña: 19; Arias Vilas, F. 1997: “La cultura material galaico-romana”. En, Catálogo de la Exposición Galicia Terra Única, Vol. I, “Galicia castrexa e Romana”. Xunta. Santiago: 229, Foto. Rodríguez Colmenero, A.: “Escultura en relevo e vulto redondo”, en Galicia-Arte, Ed. Hércules, T.IX, p.437. Catálogo Exposición “Galicia Terra Única”, tom

“Información tomada da ficha do Museo Arqueolóxico”
Procedencia: Castro de Elviña (A Coruña).
Material: Ouro/prata.
Cronoloxía/época: Entre S. I a.C. e S. II d.C. Galaico-romana.

Dimensións: 2 cms. de diámetro e 2,5 cms. de alto.
Colgante en forma semellante a un carrete, constituído por tres corpos ben diferenciados, que xunto cóas dóas de ouro (Ref. 115), e a dóa de vidro (Ref. 117), formaría parte dun posible colar articulado. O CORPO SUPERIOR está composto por dous troncos de cono xuntos pola base. O superior está decorado con círculos de filigrana recheos de pequenos gránulos, e o inferior cunha serie de postas de filigrana encadeadas recheas tamén con granulado. O perímetro da unión, de 1,9 cm de diámetro, adórnase cunha triple ringleira de esferiñas soldadas formando cordóns. Separando ó corpo superior do inferior, presenta un corpo cilíndrico ou anel cinguido por tres nervios circundantes paralelos con adorno dentado. O CORPO INFERIOR ten forma troncocónica, sendo menos alto que o corpo superior, pero mais amplo (2 cm). A superficie que conforma o tronco de cono presenta unha decoración a base de postas encadeadas recheas de granulado. Tres nervos paralelos de esferiñas granuladas, limitan a BASE do colgante, a parte mais ornamentada. No centro presenta un glóbulo ou botón enmarcado por dous círculos concéntricos de filigrana, có espacio entre eles recheo de un fino granulado. Ó redor deste motivo, disponse unha roda helicoidal de seis postas entrelazadas feitas con fío de prata, salpicadas con gránulos de ouro e combinadas con calados na lámina de base, que a súa vez está enmarcada por un cordón trenzado de filigrana. Rematando o contorno desta lámina terminal, presenta dous círculos concéntricos de esferiñas.

Notas:
Esta peza estivo na exposición: «El oro y la orfebrería prehistórica de Galicia», 1995, Museo de Lugo, Diputación/Museo de Lugo (Comisario A. Alvarez Núñez).

Materia: Segundo Luengo (1979: 224) todas as xoias atopadas no castro de Elviña, teñen a mesma lei de 14 quilates de ouro e dez de prata, ainda que non sinala a metodoloxía analítica empregada.

 Técnica: Semella que non está presente a técnica de granulado auténtica, sendo en realidade unha técnica similar mais sinxela que consiste na aplicación de pó de ouro natural cun soplete.

Epoca/Cultura/Estilo: Luengo (1979) opina que a cronoloxía do colar de Elviña debe situarse en torno do século III a.C. pola súa similitude có torques de Vilas Boas e seguindo en parte a opinión de Blanco Freijeiro (1957: 999) de que toda a orfebrería castreña con decoración de grans, glóbulos e filigranas, é posterior ó 300 a.C. xa que imita modelos orientais producidos nos séculos IV-III a.C. Reboredo (1996: 84), considera que é unha producción indíxena e que debe situarse en torno do século IV a.C.

Bibliografía:
Luengo, J.M. 1954-55: “Noticia sobre las excavaciones del Castro de Elviña”. Noticiario Arqueológico Hispánico, III-IV: 213-246, Lam. 9, 11; Monteagudo, L. 1954: “Joyas del castro de Elviña (La Coruña) y soluciones museológicas generales”, Archivo Español de Arqueología, XXVII; Luengo, J.M. 1979: “El Tesoro de Elviña y tres torques coruñeses”. Trabajos de Prehistoria, XXXVI; Fariña, F. 1991: “Tesouro de Elviña”. En, Catálogo de la Exposición “Galicia no Tempo”, Santiago de Compostela; Reboredo, N. 1996: “El tesoro de Elviña“. En, Catálogo de la Exposición “El oro y la orfebrería prehistórica de Galicia”. Museo, Diputación. Lugo: 71-86; Senén, F. 1996: “Cuentas y colgante de Elviña”. En, Catálogo de la Exposición “El oro y la orfebrería prehistórica de Galicia”. Museo, Diputación, Lugo: 122; “Tesoro de Elviña”, Tarxeta Postal, Postales Fama, Vigo; “Detalle colgante Elviña”, Diapositiva, Postales Fama, nº 9, Vigo; 1994, Guía General del Museo Arqueológico e Histórico “Castelo de San Antón”. Museo, Concello. A Coruña: 18.